Từ viết tắt: SCT = Stem Cell Transplation (Cấy ghép tế bào gốc)
Đầu tiên mình xin nhắc lại về nguyên nhân chung gây ra bệnh CP hiện nay : thiếu oxy não (có liên quan đến các vấn đề về viêm phổi nặng, sinh ngạt,…), tổn thương phần đầu (chấn thương sọ não, …) các nguyên nhân thứ phát nữa như xuất huyết não, nhiễm rubella , nhiễm trùng não,… CP thường được chia thành những loại sau dựa vào biểu hiện bên ngoài của trẻ : Mềm nhão, Múa vờn, Co cứng, Thất điều và Phối hợp.
Câu hỏi đặt ra Liệu biện pháp Tế bào Gốc có chữa được bệnh Cerebral Palsy không??? là câu hỏi mà từ năm 2013, mình đi tìm hiểu từ rất nhiều nguồn.
và câu trả lời là : Chưa xác định .
Bạn biết đấy, hiện nay trên thế giới chưa có phương pháp hay loại thuốc nào khẳng định là chữa được CP. Tất cả các phương pháp hay thuốc đều cùng một mục đích giúp nâng cao chất lượng sống cho trẻ CP. Do đó, những câu hỏi đại loại như cần ghép TBG mấy lần để bé trở lại bình thường? thì thực sự không có câu trả lời.
Có mấy loại cấy ghép TBG (SCT) ???
Theo sự tìm hiểu của cá nhân, thì hiện nay có hai phương pháp cấy ghép chính là : dùng TBG tự thân và dùng TBG được lấy từ máu cuống rốn (từ chính bé hoặc từ ngân hàng máu cuống rốn)
- TBG tự thân: thường áp dụng cho trẻ trên 30 pound (khoảng 16kg) , được áp dụng trên nhiều nước như Bắc Kinh, Mỹ, Việt Nam,… TBG tự thân sẽ được lấy từ tủy hoặc mô mỡ của bé, và tiêm lại theo đường tủy sống hoặc tĩnh mạch iv.
- TBG máu cuống rốn : đa số tiêm vào tĩnh mạch iv.
- Từ chính máu cuống rốn của bé : Hàn Quốc , Đức, Mỹ (trong chương trình thử nghiệm), … nhưng có nhược điểm là họ ưu tiên dùng cho bé có gửi máu cuống rốn tại ngân hàng máu cuống rốn cuả bệnh viện họ. Hoặc Ba Mẹ phải làm rất nhiều thủ tục cho bé ( bao gồm test tỷ lệ tbg sống >60%,…)
- TBG từ ngân hàng máu cuống rốn (của bé khác) : Bắc Kinh, Panama, Mexico, Korean,…
Loại tổn thương não nào phù hợp với TBG và tỷ lệ thành công ???
- Thường những tổn thương não sau sinh sẽ phù hợp với việc ghép TBG, những tổn thương do gene, rối loạn nhiễm sắc thể,… không phù hợp.
- Các bé CP kèm động kinh thường được xem xét hồ sơ rất kĩ trước khi cấy ghép (điều kiện cấy ghép là bé kiểm soát được cơn trên 6 tháng)
Hiện tại đối với SCT cho CP người ta vẫn chưa dám dùng từ “tỷ lệ thành công” mà thay vào đó là từ “tỷ lệ phục hồi” :
- Theo số liệu thống kê của Bắc Kinh (vì BK là nơi làm nghiên cứu lâu nhất về TBG) thì đối với Co cứng (70-80%) , Múa vờn (60-70%), Mềm nhão (70-75%), tức là trong 100 em tới cấy ghép có 60-80 em có phục hồi (thông qua các đánh giá trước và sau khi cấy của kỹ thuật viên VLTL)
A… đến đây, chắc các bạn sẽ có câu hỏi “Vậy Bắc Kinh là nơi làm tốt nhất” -> Câu trả lời là : Không có gì chắc chắn … chỉ dám chắc 1 điều Bắc Kinh là nơi biết cắt đoạn nào trong dây cuống rốn để chiết tách được số lượng TBG nhiều nhất vì họ làm nhiều.
nguồn lấy từ Stem Cell Institute tại Panama
Điều kiện ghép TBG???
- Đối với ghép TBG tự thân : ở Mỹ quy định các bé trên 30 pound ~ 16kg, trong khi đó các nước như TQ, Việt Nam thì chưa thấy quy định rõ việc này (updates đến năm 2015)
- Đối với ghép TBG từ máu cuống rốn (MSC) : MSC được nghiên cứu rất nhiều và đã chứng minh được tính an toàn cho trẻ nhỏ. Do đó không giới hạn về độ tuổi cho bé, cụ thể trường hợp ghép nhỏ nhất là 6 tháng (tại Panama)
Ngoài ra như đã nêu trên đối với các bé CP kèm động kinh cần được kiểm soát cơn trên 6 tháng, tình hình sức khỏe của bé cần ổn định (nhiệt độ cơ thể, chiều cao cân nặng vừa đủ,…)
Trước và sau khi ghép cần chuẩn bị gì cho bé???
Trước khi ghép: Cần chuẩn bị sức khỏe cho bé.
Sau khi ghép (theo ghi chép cá nhân từ tư vấn của Bác sĩ tại SCI, Panama)
- Trong vòng 2-4 tuần sau ghép không cho bé đi tắm biển.
- Cho bé ăn dầu dừa, bơ,… trong khẩu phần ăn hàng ngày.
- và quan trọng nhất là: Kích tích não bộ nhiều nhất có thể thông qua các hoạt động như VLTL, tập nhận thức, hoạt động trị liệu ,…
Chi phí cấy ghép TBG ???
- Việt Nam (BV Vinmec – tự thân) : khoảng 200tr cho 4 lần cấy ghép
- Mỹ (Cali, Arizona-tự thân) khoảng 6500$
- Panama (MSC) khoảng 15.600$
- Thái (MSC + tự thân ) khoảng 25.600$ (bao gồm liệu trình tập 1 tháng)
- … sẽ cập nhật nếu biết thêm
LƯU Ý: Bài viết được đăng lại bài cá nhân năm 2015 và dựa vào kinh ngiệm và kiến thức tìm hiểu của cá nhân Phương Hà, nên Ba Mẹ chỉ đọc dưới tư cách tham khảo. Ngoài ra, phần Thư Viện của Website này, Phương Hà cũng đã cập nhật thêm một số tài liệu và thư trao đổi với SCI Panama và Beike Biotech của Tái Lan, Ba Mẹ có thể vào tham khảo thêm nhé!
-Phương Hà-
